Rằm tháng 7 âm lịch là một trong những ngày rằm quan trọng nhất trong năm, gắn liền với lễ Vu Lan báo hiếu và lễ cúng cô hồn theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Vào dịp này, nhiều gia đình thường tổ chức lễ cúng tại nhà để tưởng nhớ ông bà tổ tiên, đồng thời bố thí cho những vong linh chưa siêu thoát. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ cách chuẩn bị mâm lễ, chọn đúng thời điểm và thực hiện đúng nghi thức.
Trong bài viết dưới đây, Saveto Việt Nam sẽ hướng dẫn bạn cách cúng Rằm tháng 7 tại nhà đơn giản, đúng lễ, giúp gia đạo bình an, hanh thông, đồng thời tránh được những sai sót thường gặp. Cùng tìm hiểu chi tiết để thực hiện nghi lễ này một cách trọn vẹn và ý nghĩa nhất.
Rằm tháng 7 là gì? Ý nghĩa
Rằm tháng 7 (15/7 âm lịch) là một trong những ngày rằm lớn và quan trọng nhất trong năm theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Ngày này gắn liền với hai nghi lễ lớn:
Lễ Vu Lan báo hiếu (xuất phát từ Phật giáo): là dịp để con cháu tưởng nhớ, bày tỏ lòng hiếu thảo với ông bà tổ tiên, cha mẹ.
Lễ cúng cô hồn (từ tín ngưỡng dân gian): nhằm xoa dịu và bố thí cho những vong hồn lang thang, không nơi nương tựa.
Ý nghĩa của việc cúng rằm tháng 7 không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, mà còn là cách hướng thiện, tích đức qua việc cúng thí thực cho cô hồn.
Chuẩn Bị Gì Khi Cúng Rằm Tháng 7 Tại Nhà?
1. Mâm Cúng Gia Tiên
Đây là mâm cúng quan trọng, thể hiện lòng biết ơn, hiếu đạo của con cháu với tổ tiên, ông bà đã khuất. Mâm cúng có thể là mặn hoặc chay tùy điều kiện, song vẫn cần đảm bảo sự chỉn chu và thành tâm.
Một mâm cúng gia tiên đúng lễ thường gồm: hương, hoa tươi, trầu cau, rượu trắng, một mâm cơm đầy đủ với các món như xôi, cơm trắng, canh, món xào, thịt luộc hoặc gà luộc. Ngoài ra, không thể thiếu đĩa trái cây tươi (3–5 loại), nước sạch và bộ giấy tiền vàng mã, quần áo cho ông bà tổ tiên.
Lưu ý khi cúng gia tiên:
Nên cúng vào ban ngày, đặt trên bàn thờ trong nhà.
Quần áo, giấy tiền nên ghi rõ người nhận (nếu cúng cá nhân cụ thể).
Sau khi thắp hương khấn lễ, đợi hương tàn mới hóa vàng, hạ lễ.
2. Mâm Cúng Cô Hồn
Theo tín ngưỡng dân gian, tháng 7 âm lịch là thời điểm “mở cửa địa ngục”, các cô hồn không nơi nương tựa được “thả về dương gian”. Mâm cúng cô hồn vì vậy thể hiện lòng từ bi, bố thí nhằm giúp các vong linh được no đủ, siêu thoát.
Mâm cúng này bao gồm cháo trắng loãng (thường 1–2 bát), gạo, muối (để rải sau lễ), kẹo bánh, bỏng ngô, mía chẻ nhỏ, nước lọc hoặc nước ngọt, thuốc lá và trà khô. Ngoài ra, không thể thiếu giấy tiền vàng, quần áo giấy cho chúng sinh và nhang đèn. Sau khi cúng xong, gia chủ nên rải gạo muối quanh khu vực cúng và hóa vàng mã.
Lưu ý khi cúng cô hồn:
Cúng ngoài trời (trước cửa nhà, sân) vào chiều tối.
Không đặt mâm lễ trong nhà.
Khi cúng xong, vái lạy, rải gạo muối ra xung quanh.
Không nên mang lễ cúng cô hồn vào nhà lại, tránh “rước vía”.
Hướng Dẫn Cúng Rằm Tháng 7 Tại Nhà Đúng Cách
Bước 1: Chuẩn bị lễ vật
Tùy vào từng mục đích cúng mà gia chủ chuẩn bị mâm lễ phù hợp (đã hướng dẫn ở phần trên). Nên kiểm tra kỹ trước khi bày biện để tránh thiếu sót.
Bước 2: Sắp xếp bàn lễ
Bàn cúng gia tiên đặt trong nhà, nơi trang nghiêm, sạch sẽ.
Bàn cúng cô hồn đặt ngoài trời, trước cổng hoặc sân nhà, tránh đặt gần cửa chính hay ban thờ trong.
Bước 3: Thắp hương và đọc văn khấn
Gia chủ thắp hương, khấn theo bài văn khấn Rằm tháng 7 phù hợp. Có thể sử dụng văn khấn gia tiên, văn khấn cô hồn hoặc bài khấn Vu Lan (nếu theo đạo Phật).
Bước 4: Chờ hương tàn và thực hiện nghi lễ tiếp theo
Với mâm cúng gia tiên, sau khi hương tàn, gia chủ hóa vàng, hạ lễ và dùng cơm cúng cùng gia đình.
Với mâm cúng cô hồn, sau khi hương gần tàn, tiến hành rải muối gạo ra ngoài và hóa vàng mã. Không mang đồ cúng cô hồn vào nhà.
Bước 5: Dọn dẹp sạch sẽ
Cuối cùng, thu dọn lễ cúng gọn gàng, sạch sẽ. Đây cũng là bước thể hiện sự tôn trọng với thần linh và người đã khuất.
Những Điều Kiêng Kỵ Khi Cúng Rằm Tháng 7
- Không cúng sau ngày 15 âm lịch.
- Không cúng cô hồn trong nhà, nên cúng ngoài sân, trước cửa hoặc vỉa hè.
- Không dùng lễ mặn để cúng cô hồn, chỉ nên cúng cháo trắng, bánh kẹo, hoa quả…
- Không giữ lại muối gạo sau lễ, phải rải ra ngoài sau khi cúng xong.
- Không nói tục, cười đùa, gây ồn khi đang cúng.
- Không ăn đồ cúng trước khi hóa vàng. Hãy đợi hương tàn và hóa vàng xong mới hạ lễ.
Kết Luận
Cúng Rằm tháng 7 không chỉ là một nghi lễ truyền thống mà còn là dịp để mỗi gia đình thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, hướng thiện qua việc cúng thí cho các vong linh. Dù là cúng gia tiên hay cúng cô hồn, điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm và hiểu đúng cách thực hiện để tránh phạm điều kiêng kỵ.
Hy vọng bài viết của Saveto Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu rõ cách chuẩn bị và tiến hành cúng Rằm tháng 7 tại nhà sao cho đúng lễ, đầy đủ ý nghĩa và mang lại bình an cho gia đình.
